اگردر عکسهای خود با مشکل فوکوس روبرو هستید، اگر باکارکرد نقاط مختلف فوکوس دوربین DSLR خود آشنا نیستید، و اگر می خواهید عکسهایی شارپ تر و واضح تر ثبت کنید، با ما همراه شوید.
دوربین های DSLR موجود در سطح دنیا دارای سیستم های فوکوس پیچیده ای هستند که گاهی فهم و درک کامل آنها به منظور به کار بردن صحیح در شرایط و موقعیتهای مناسب مکانی و یا زمانی، ضروری میباشد. دانستن و آشنایی با این تکنولوژی کمک شایانی به شما در ایجاد تصاویر شارپ و واضح خواهد کرد.
ثبت یک عکس تار و بدون وضوح هر عکاسی را رنجیده خاطر و ناراحت می کند، چرا که لحظات تکرار نشدنی هستند، و این می تواند نتیجه ناآگاهی فرد از نکته ای کوچک و ساده از علم فوکوس باشد. فوکوس خودکار مناسب به معنای ثبت تصاویر شارپ و واضح است و این دقیقا همان چیزی است که بسیاری از عکاسان و کاربران دوربینهای دیجیتال به دنبال آن بوده و حتی به منظور رسیدن به بهترین حالت آن، هزینههای هنگفتی را جهت خریداری لنزهای مختلف صرف میکنند.
یکی از مزایای دوربین های دیجیتال نسبت به دوربین های آنالوگ، وجود تکنولوژی پیشرفته و دقیق فوکوس خودکار است، که باعث بالا رفتن دقت فوکوس در عکاسی شده است.
در دوربین های دیجیتال تکنولوژی خاصی بر روی سنسور موجود در داخل دوربین صورت گرفته است تا نور وارد شده به دستگاه به طور دقیق ارزیابی شده و اطلاعات حاصل از آن به طور مستقیم به ایجاد تصاویر شارپ کمک کند.
نقاط فوکوس
نقاط فوکوس به مربعهای تو خالی یا به نقاطی تعبیر میشود که در هنگام نگاه کردن در داخل منظرهیاب یا همان ویزور دوربین، متوجه آنها می شوید. دوربینهای DSLR مبتدی معمولا دارای سیستم فوکوس خودکار ابتداییتری بوده و تعداد نقاط فوکوس آنها تنها به اندازهای است که بتوان فوکوس مناسبی را بر روی سوژههای مورد نظر انجام داد. این در حالی است که در دوربینهای DSLR حرفهای شاهد سیستم فوکوس خودکار پیشرفتهای بوده و تنظیمات بسیار زیادی در این حوزه در پیش روی عکاس قرار میگیرد. علاوه بر آن تعداد نقاط فوکوس در این دوربینها نیز بسیار زیادتر از دوربینهای سطح مبتدی است. تعداد نقاط فوکوس و محل قرار گیری هر یک از آنها به منظور خاصی تعیین شده اند و این موضوع در مدلهای مختلف دوربین و شرکت های مختلف تولید کننده آنها قابل تمایز است.
همانطور که در این تصویر شاهد هستید، دوربین کانن 5D Mark III دارای 61 نقطه فوکوس خودکار و با آرایشی خاص بر روی منظره یاب قرار گرفته است.
و یا در این تصاویر از دو مدل دوربین شرکت نیکون که تصویر سمت راست برای مدل d300s است با 51 نقطه فوکوس و تصویر سمت چپ برای مدل d5000 است با 11 نقطه فوکوس، که هر کدا ترتیب متفاوتی دارند.
تعداد بیشتر نقاط فوکوس نه تنها به انجام فوکوس خودکار دقیق تر و ایجاد تصاویر شارپ تر در قسمت های خاصی از کادر عکاسی کمک بیشتری خواهد کرد، بلکه افزایش کمی این موارد در حیطه دنبال کردن سوژههای متحرک و عکاسی از آنها نیز بسیار مفید خواهد بود.
انواع نقاط فوکوس خودکار
در دوربین های دیجیتال، تعداد نقاط فوکوس خودکار یک دوربین، تنها شاخصه مهم آن به منظور تولید عکسهای باکیفیت نبوده و نوع نقاط فوکوس موجود در یک دوربین نیز از جمله موارد حیاتی به منظور ایجاد فوکوس دقیق بر روی سوژه به حساب میآید. در حال حاضر دو نوع نقطه فوکوس در دوربین های دیجیتال یافت می شود با نامهای: Vertical و Cross Type . نقاط فوکوس Vertical یا عمودی به نقاطی تک بعدی از سیستم فوکوس خودکار گفته میشود که تنها قادر به شناسایی کنتراست در خطوط عمودی تصویر هستند. اما نقاط فوکوس Cross Type یا صلیبی، دو بعدی بوده و حالتی را به وجود میآورند که دوربین در آن میتواند کنتراست تصاویری با خطهای افقی یا عمودی را تشخیص دهد. با توجه به این توضیحات نقاط فوکوس کراس تایپ، از دقت فوکوس بیشتری برخوردار هستند. این به این معناست که دوربین هایی که نقاط فوکوس کراس تایپ بیشتری را پوشش می دهند عملکرد فوکوس خودکار بهتر و دقیقتری دارند. این ویژگی برای عکاسی در زمینه های ورزشی و یا حیات وحش بسیار مهم و حیاتی است.
شاخص های تأثیرگذار بر عملکرد سیستم فوکوس خودکار
علاوه بر تعداد نقاط فوکوس و نوع آنها، میزان کافی و با کیفیت نور محیط از دیگر عوامل تأثیرگذار بر وضوح عکس است. در محیط های کم نور شناسایی صحیح کنتراست تصویر برای دوربین، دشوار خواهد بود.
از دیگر عوامل مؤثر بر فوکوس خودکار مناسب در دوربین های دیجیتال کیفیت و میزان گشودگی دیافراگم درلنز است. در مورد تاثیر دیافراگم لنز دوربین نیز بهتر است بدانید که سیستم فوکوس خودکار در حالت میزان گشودگی دیافراگم f/2.8 لنزهای حرفهای، خیلی سریعتر از حالت میزان گشودگی دیافراگم f/5.6 موجود در لنزهای زوم است. . این موضوع به این دلیل رخ میدهد که در حالت گشودگی بیشتر دیافراگم لنز، نور بیشتری وارد لنز شده و وقتی که میزان نور مناسب و کافی برای عملکرد استاندارد سیستم فوکوس خودکار دوربین فراهم شد، در این زمان است که دوربین میتواند بر روی سوژه مورد نظر خود فوکوس انجام دهد. در واقع تا وقتی که میزان نور عبور کرده از لنز و دریافتی توسط این سیستم به حد کافی خود نرسد، فوکوس مناسب انجام نخواهد شد. بهتر است بدانید که در حالتی ایدهآل، در هنگام قرار گیری دیافراگم لنز بر روی عددهای بین f/2.0 تا f/2.8، عکاس بهترین عملکرد از سیستم فوکوس خودکار دوربین خود را تجربه خواهد کرد. همچنین عددهای دیافراگم کوچک همانند f/5.6، باعث کاهش میزان نور عبوری از لنز شده و عملکرد فوکوس خودکار دوربین را مشکلتر میکند.
مُدهای مختلف فوکوس خودکار
سیستم اتوفوکوس دوربین نسبت به سوژه های ثابت و متحرک، و در شرایط نوری و مکانی متفاوت دارای سه گزینه است. در زمان عکاسی از سوژه های متحرک استفاده از سیستم فوکوس دستی ریسک بالایی دارد و به احتمال زیاد فوکوس درست و دقیق به شما نخواهد داد. برای ثبت چنین تصاویری بهترین حالت استفاده از سیستم خودکار فوکوس و مُدهای مناسب آن است.
1 . فوکوس تکی یا مجرد
این نوع حالت از سیستم فوکوس خودکار که با عبارت “Single Area AF” شناخته میشود، در دوربینهای DSLR کمپانی نیکون با نام AF-S(مخفف Single Area AF) و در دوربینهای DSLR شرکت کنون نیز با نام One shot AF دسته بندی شدهاند. در این حالت تقدم با سیستم اتوفوکوس است و بعد دکمة شاتر. به طوری که تا وقتی فوکوس کامل انجام نشود دکمه شاتر برای عکسبرداری عمل نمی کند. از این حالت، بیشتر برای عکاسی از سوژه های ثابت استفاده می شود. اگر دوربین بر روی این حالت تنظیم شده باشد، با یک نیم شات بر روی دکمه شاتر دوربین فوکوس را بر روی سوژه قفل خواهد کرد و در این حالت، اگر سوژه از جای خود حرکت کند، شما تا زمانی که دکمه شاتر را رها نکرده اید دیگر نیازی به اجام فوکوس مجدد نخواهید داشت و می توانید عکسی با فوکوس درست بگیرید.(نصیری،50:1394)
2 . فوکوس پیوسته
این مُد در دوربین های کنون با عنوان Servo AI و در دوربین های نیکون با نام Continuous/AF-C شناخته می شود. این حالت به منظور عکاسی و دنبال کردن اجسام در حال حرکت مورد استفاده قرار میگیرید و بیشتر استفاده از آن در زمینههای عکاسی ورزشی، حیات وحش و محیطهای با سوژههای غیر ساکن دیده میشود. شناسایی و انجام فوکوس خودکار برروی سوژه، در حالتی که جسم یا خود عکاس در حال حرکت باشند از اصلی ترین ویژگی ها و مزایای سیستم فوکوس خودکار پیوسته به حساب می آید. تنها کاری که عکاس باید انجام دهد گرفتن دکمه شاتر در حالت نیم شات و نگهداشتن آن در این حالت است در اینجا سیستم خودکار دوربین به طور خودکار به دنبال کردن سوژه مورد نظر خواهد پرداخت.(همان:51)
3 . فوکوس ترکیبی یا هوشمند
بعضی از دوربینها دارای مود دیگری به نام AF-A در دوربینهای کمپانی نیکون و AI Focus AF در دوربینهای شرکت کنون بوده و درواقع این حالت از فوکوس یک حالت ترکیبی از سیستم فوکوس تک نقطه ای و فوکوس پیوسته است. در این حالت دوربین نسبت به حرکت یا ساکن بودن سوژه، یکی از دو حالت قبلی را به طور اتومات برای عکسبرداری مهیا می کند؛ چنانکه وقتی سوژه ساکن است دوربین در حالت فوکوس مجرد قرار می گیرد و به محض اینکه سوژه حرکت کند، حرکت سوژه توسط دوربین حس می شود و دوربین در این موقع از حالت فوکوس پیوسته استفاده می کند.
طریقة فوکوس کردن در حالت اتوفوکوس
1 . نسبت به سوژه ای که پیش رو دارید یکی از حالت هایی را که در صفحه قبل گفتیم انتخاب کنید.(ترجیحاً فوکوس تکی را برای عکاسی پرتره انتخاب کنید).
2 . از حالت اتومات نقطة اتوفوکوس دوربین دوری کنید و از حالت manual selectionیکی از نقاط را انتخاب نمایید.(نقطه وسط را به دلیل سرعت و دقت بالاترش).
3 .در هنگام فوکوس نقطه وسط را بر روی چشم سوژه که اهمیت بالایی دارد قرار دهید و بوسیله دکمه شاتر فوکوس را انجام دهید.
4 . می توانید با نیمه نگه داشتن دکمه شاتر، فوکوس را قفل کرده و به کادربندی بپردازید و بعد از اینکه کادربندی به اتمام رسید، دکمه نیمه فشردة شاتر را بدون اینکه رها کنید برای عکسبرداری فشار دهید.(نصیری،51:1394)